Vanadyum 23

 

    Vanadyum yeryüzünde en çok bulunan elementler arasında 22. sırada bulunmaktadır. Sanayide özellikle demir ve çelik endüstrisinde kullanılmaktadır. Temelde Vanadyum metal olarak kullanıldığı noktalarda nitelik kazandıran bir element olarak karşımıza çıkmaktadır.

    Vanadyumun Kimyasal Özellikleri

    Vanadyumun kimyasal sembolü “V”dir. Atom numarası 23, atom ağırlığı 50,94’tür. Erime noktası 1910 derece, kaynama noktası 3407 derecedir. Periyodik cetvelin 5-B grubunda bulunmaktadır.  Katı, sarımtırak gümüşî gri renkli, parlak, yumuşak ve sünek bir geçiş metalidir. Saf vanadyum, parlak beyaz bir metaldir. Yapısal olarak güçlüdür. Sıcaklığı artınca oksitlenerek sarı-kırmızı arası toz halinde vanadyum anhidrit meydana gelir. Toksik değildir, bazı bileşikleri toksik özellikler gösterir. Isı ve elektrik iletkenliği iyi düzeydedir.

    Dünyanın en büyük vanadyum kaynağı, vanadyumlu titanomanyetit yataklarıdır. En önemli mineralleri; vanadinit, potasyum uaranil vanadat ve vanadyum sülfürdür. Bazı vanadyum mineralleri ise şunlardır; patronit, deselemit, karnolit, kosceelit (muskovit). Tantal ve niobyum içeren minerallerde de yüksek oranda vanadyum bulunur. Demir mineralleri yanında da bulunabilir. Fosfat kayaçlarında ve bazı organik kompleks ham petrollerde vanadyum içeriği vardır.

    Vanadyum Kullanım Alanları Nelerdir?

    Vanadyum çoğunlukla çelik endüstrisinde kullanılmaktadır.  Otomobil endüstrisi, uzay araçları ve uçak sanayinde titanyumlu alaşımlarla birlikte vanadyum kullanılmaktadır. Sülfürik asit üretiminde katalizör olarak ayrıca seramik ve diğer kimya sanayinde tüketilen vanadyumun bu alanlardaki tüketim miktarı oldukça azdır. Vanadyumlu alaşımlar kıyı ötesi petrol sondajları borularının yapımında kullanılmaktadır. Vanadyumun gelişen son kullanım alanları ise; gözlük camlarının, sanayi ve büyük bina camlarının ultraviyole ışıklara karşı filtrasyonu sayılabilir.

Saffet H. - EKAL öğrencisine teşekkür ederiz.