Rutherfordyum 104

 

Rutherfordyum, Amerikalı Albert Ghiorso başkanlığındaki bir ekip tarafından 1969 yılında keşfedilmiştir. Ancak keşfi ve ismi konusunda Amerikalı ve Rus bilim adamları arasında uzun süre tartışma yaşanmıştır. İki ülke bilim adamları tarafından eş zamanlı olarak sentezlenmiştir.

1964 yılında Rusya Dubna’daki Ortak Nükleer Araştırma Merkezi’nde ve 1969 yılında ABD Berkeley Kaliforniya Üniversitesi Lawrence Radyasyon Laboratuvarında görevli bir grup bilim adamı tarafından yapılan araştırmalar sonucu keşfedilen rutherfordyum, 1960’lı ve 1970’li yıllarda bilim adamları arasında tartışma konusu olan elementlerdendir. 1973 yılında ABD’li bilim adamlarından oluşan ekibin keşfi bağımsız olarak doğrulanmıştır. Rutherfordyum araştırmalarında bulunan Rus bilim adamlarının yaşanan tartışmalar sırasında elde ettikleri verileri daha güvenilir hale getirmek için değiştirdikleri belirlendi. Rus ekip lideri Georgi Flerov da bunu yalanlamadı. Amerikalı ekibin keşif iddiasının doğrulanmasında Rus ekibin bulgularında yaptığı değişikliğin etkisi olmuştur.

Elementin keşfi ile ilgili tartışmalar isminin belirlenmesinde de yaşandı. Amerikalıların “rutherfordyum” adını verdikleri elemente Ruslar “kurçatovyum” adını uygun gördü. İsim ve keşif tartışmaları üzerine Uluslararası Temel ve Uygulamaları Kimya Birliği Konseyi (IUPAC) devreye girdi. 1992 yılında IUPAC, hem Berkeley hem de Dubna bilim adamlarının keşiflerinin paylaşılmasını kararlaştırdı. Bunun üzerine Amerikalı ekip, keşiflerinin Ruslarla paylaşılmasına tepki gösterdi.

Kılıçoğlu Anadolu Lisesi öğrencisi  Firdevs Naz - EKAL teşekkür ederiz.